Choć budowa roweru pozornie jest prosta i nieskomplikowana, niekoniecznie jest tak w rzeczywistości. Zgłębianie tematu pokazuje, że kierownica, rama, pedały czy siodełko to tylko bardzo powierzchowny podział roweru na części. Jeśli chcesz lepiej poznać budowę swojego jednośladu, samodzielnie wykonywać konserwację czy naprawy, powinieneś zdecydowanie mocniej wgryźć się w temat. Z poniższego artykułu dowiesz się, co tak naprawdę buduje rower, co odpowiada za komfort oraz bezpieczeństwo jego użytkowania i jak odnaleźć się w tych zawiłościach.
Rama jest swego rodzaju szkieletem, który "trzyma" cały rower i łączy jego pozostałe elementy w spójną całość. Większość osób jeżdżących sporadycznie i od czasu do czasu zna tylko jeden podział ram - na "damskie" i "męskie", czyli skośne i poziome. Ramy mają też rozmaite rozmiary, dzięki którym można dostosować je do postury osoby użytkującej rower. Chodzi tu w dużym stopniu o komfort jazdy. Rozmiar ramy wyznacza długość rury podsiodłowej i może być podany w różnych jednostkach - centymetrach albo calach. Oprócz centralnej rury podsiodłowej mamy tu także rurę górną oraz główkę ramy. Co ważne, jej położenie wyznacza twoją pozycję na rowerze - im wyższa jest, tym bardziej wyprostowany będziesz siedział i jechał. Czasami położenie ramy spowodowane jest chęcią ułatwienia wsiadania i zsiadania z roweru. Z jakiego materiału wykonuje się ramy rowerowe? W większości przypadków z aluminium, choć droższe modele mogą posiadać rurę karbonową (z włókna węglowego).
Sednem i główną częścią jest obręcz, natomiast na obręczy znajduje się kolejno dętka i opona. Dętka służy uszczelnianiu opony i niekiedy może zastępować ją mleczko uszczelniające. Jakie wymiary ma koło? To już w dużej mierze zależy od tego, w jakim celu będziesz używał roweru. Jeśli rower ma być sprzętem trekkingowym, musi stabilnie jechać na szerokich oponach. W przeciwnym razie nie będzie komfortowy ani bezpieczny na zróżnicowanym podłożu. Z kolei szosowe rowery powinny być głównie szybkie, a podłoże po jakim się poruszają jest gładkie i raczej jednostajne. Liczy się zwrotność i prędkość.Oprócz samego koła ważna jest także piasta rowerowa, od której wychodzą szprychy połączone z obręczą. to w niej znajduje się sporo łożysk dbających o płynność ruchu tego elementu. Z kolei tylne koło wyposażone jest w mechanizm zapadkowy oraz główkę ukrytą pod kasetą.
Układ kierowniczy to nie tylko sama kierownica roweru. Tworzące ją elementy mają duży wpływ na bezpieczeństwo - ostatecznie dobrze jest mieć precyzyjną kontrolę nad tym, dokąd jedziemy! Układ kierowniczy składa się z kierownicy, wspornika kierownicy (mostka) oraz widelca, czyli charakterystycznych dwóch rur między którymi założone jest przednie koło. Warto zwrócić uwagę na główkę wcześniej wspomnianej ramy. To właśnie tu znajdują się łożyska sterów, odpowiadające za płynność działania kierownicy. Co więcej, kierownica kierownicy nierówna. Jej kształt różni się znacznie w zależności od typu roweru. Każdy kojarzy zawinięte "baranki" w rowerach szosowych oraz gravelach. Miejskie kierownice miewają kształt "jaskółki", a większość wszechstronnych rowerów posiada kierownicę prostą lub tylko delikatnie wygiętą. Na uchwytach znajdują się gripy, czyli rodzaj owijek wpływających na komfort trzymania kierownicy i manewrowania nią.Z czego tworzy się kierownice rowerowe? Podobnie jak w przypadku ram, prym wiedzie tu aluminium oraz włókno węglowe.
Układ napędowy zawiera łańcuch oraz zębatki, które umożliwiają przenoszenie energii z pedałowania na ruch roweru. Same pedały zaś należą do tak zwanego mechanizmu korbowego. Lekkość działania i siłę regulujemy za pomocą przerzutek (jednej lub dwóch, w zależności od konkretnego roweru). Przerzutkami i połączonymi z nimi przekładniami sterujemy za pomocą dźwigni na kierownicy. W niektórych (często droższych) modelach rowerów można napotkać pasek zębaty zamiast łańcucha.
Jazda na rowerze bez amortyzatorów raczej nie należałaby do komfortowych przeżyć. w przypadku rowerów do jazdy w terenie są wręcz konieczne, żeby tłumić drgania. Amortyzatory są ulokowane w widelcu mocującym koło, a niekiedy także z tyłu, w centralnej części ramy rowerowej.Zakres skok u amortyzatora także jest dostosowany do sposobu użytkowania roweru i może wynosić od 30 do ponad 170 mm.Dzięki amortyzatorom skuteczniejsze jest także hamowanie - jeśli koła cały czas dotykają nawierzchni, zatrzymanie jest po prostu łatwiejsze.
Jazda rowerem bez hamulców byłaby niebezpieczna i trudna - dlatego na koniec pochylmy się nad tym elementem. Najczęściej występujące typy hamulców to V-brake, U-brake, hamulce tarczowe oraz typu torpedo. Zwykle klamki uruchamiające hamulce znajdują się na kierownicy, w łatwym zasięgu jadącego. Klamka jest połączona z klockami hamulcowymi linką lub przewodem z płynem hydraulicznym. Z kolei hamulce torpedo uruchamiane są przez naciśnięcie pedałów wstecznie (do tyłu).
